SDF ต่างกับ Fluoride Varnish อย่างไร

   ทันตแพทย์หลาย ๆ ท่านรู้จัก Fluoride varnish ว่าเป็นสารที่ทาเพื่อป้องกันฟันผุ ซึ่งหมายถึงการทาง Fluoride varnish ในฟันที่ยังไม่ผุหรือเริ่มผุที่เห็นเป็น white spot เท่านั้น ในฟันที่ผุเป็นรูแล้วนั้น Fluoride varnish มีผลน้อยมากในการหยุดยั้งการผุ (แต่มีทันตแพทย์หลายท่านบอกว่า เวลาที่ออกหน่วย ทา Fluoride varnish ในเด็กเล็กในศูนย์พัฒนาเด็กเล็กนั้น ก็ทาทั้งส่วนผิวปกติ และรูฟันผุด้วย โดยหวังผลว่าจะได้ประโยชน์ได้ )

   ในทางกลับกัน SDF เป้นสารที่ทาเพื่อหยุดยั้งฟันผุ (arrest) นั่นหมายถึง ต้องมีฟันผุเป็นรูก่อนแล้วจึงทาเพื่อให้ฟันที่ผุนั้น หยุดผุ ไม่ผุลุกลามต่อไป แต่อย่างไรก็ดี มีนักวิจัยหลายท่านที่ใช้ SDF ในลักษณะที่เป็นการป้องกันฟันผุ คือทาลงบนผิวของฟันที่ปกติ หรือเริ่มผุ ซึ่งได้ผลพอใช้ได้ในการป้องกันฟันผุ (Sato and Saito 1970; Green 1989; Kitahara 1996)

   มีการศึกษาเปรียบเทียบผลของการป้องกันฟันผุ ระหว่าง SDF และ Fluoride varnish หลายการศึกษา พบว่า SDF ให้ผลในการป้องกันฟันผุดีกว่า Fluoride varnish (Chu,Lo et al. 2002) และจากการทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบ (Systematic review) ของนักวิจัยกลุ่มหนึ่งซึ่งรา่ยงานว่า SDF มีประสิทธิภาพป้องกันฟันผุดีกว่า Fluoride varnish (Rosenblatt,Stamford et al. 2009) อย่างไรก็ตามก็มีนักวิจัยที่เห็นแย้งว่า ไม่ควรสรุปชัดเจนเช่นนั้น เพราะงานวิจัยที่รวมอยู่ในการทบทวนวรรณกรรมมีเพียง 2 การศึกษาเท่านั้น (Beltran-Aguilar 2010)

   การตัดสินใจเชื่อถืองานวิจัยใด เราต้องพิจารณาว่า Fluoride varnish สามารถป้องกันฟันผุได้ด้วยกระบวนการใด และ SDF สามารถป้องกันฟันผุได้อย่างไร เราจึงจะพิจารณาตัดสินใจได้

   สรุปสั้น ๆ ได้ว่า Fluoride varnish ใช้ป้องกันฟันผุ (Caries prevention) ส่วน SDF ใช้หยุดยั้งหรือควบคุมฟันผุ (Caries Control) และอาจใช้ป้องกันฟันผุได้ด้วย

ที่มา : SDF for Thai Children ทางเลือกในการควบคุมฟันผุ (อาจารย์ ทันตแพทย์ ดร.ธงชัย  วชิรโรจน์ไพศาล)